Wydarzenia z 20 października 2022 roku zapisały się na kartach historii Spytkowic w szczególny sposób. Tego dnia odbył się XX jubileuszowy Przegląd Recytatorski poświęcony imieniu z pozoru zwykłej, wiejskiej kobiecie, która swym życiem i twórczością dała dowód swej niezwykłości.
Sięgając do początków tego konkursu najpierw odbywał się on w Szkole Podstawowej nr 1, a jego pomysłodawczynią, inicjatorem i organizatorem były ówczesna pani dyrektor Maria Faber wraz z Panią Bogusławą Łazarską. W kolejnych latach zmienione zostało miejsce przesłuchań. Za sprawą księdza proboszcza Józefa Hajnosa oraz księdza Grzegorza Łomzika przygotowana została parafialna salka teatralna, w której przez kolejne lata odbywały się przesłuchania. Po 10 latach organizację konkursu przejęło Gminne Centrum Kultury w Spytkowicach, które kontynuuje działania podjęte przed laty i dzięki funduszom z Urzędu Gminy, wsparciu rodziny Kracików oraz Powiatowego Centrum Kultury w Nowym Targu konkurs trwa nieprzerwanie do dziś.
Przegląd Recytatorski im. Katarzyny Kracik cieszy się wielkim zainteresowaniem od samego początku, a liczba uczestników zgłaszanych do udziału w konkursie z roku na rok wzrasta i tak, z konkursu szkolnego rozrastał się do międzyszkolnego, aż teraz przyjmuje charakter międzypowiatowy.
Wspomnieć należy również o tym, że przez pierwsze 10 lat konkurs miał formę literacką i gwarową, natomiast przez ostatnie 10 lat przyjął tylko formę gwarową, ze względu na kultywowanie tradycji naszego regionu i uchronienie od zapomnienia mowy przodków. Wprowadzane zmiany na przełomie 20 lat nie przyczyniły się do zmniejszenia zainteresowania konkursem, wręcz przeciwnie. Liczba uczestników i chętnych, by wziąć w nim udział jest coraz większa. Fakt ten sprawia, że wychodzimy naprzeciw i staramy się poszerzać zasięg, zapraszając do udziału nowe placówki. W ostatnich latach wprowadzona została również nowa kategoria wiekowa i tak osoby dorosłe mogą zgłaszać swój udział w konkursie, prezentując wybrany przez siebie utwór gwarowy przed komisją konkursową.
Z Przeglądem Recytatorskim im. Katarzyny Kracik związanych jest wiele osób, które swym zaangażowaniem, oddaniem i otwartością serca przyczyniają się do organizacji i prowadzenia konkursów. Myśli skierowane są tutaj w stronę komisji konkursowej, która prężnie i wytrwale pracuje, mając niezwykle trudne zadanie, by spośród tak wielkiej ilości uczestników wyłonić tych najlepszych. Na słowa wdzięczności i uznania zasługuje Pani Zofia Mieszczak, związana z Przeglądem Recytatorskim im. Katarzyny Kracik od samego początku, zasiadająca w Jury jako przewodnicząca. Nigdy nie odmówiła pracy w komisji, zawsze z chęcią i otwartością zgłaszała chęć udziału w przesłuchaniach. Podczas tegorocznych uroczystości jubileuszowych dała dowód swego przywiązania i pamięci o tym ważnym wydarzeniu, odczytując napisane gwarą, wierszowane podziękowania dla organizatorów. Słowa uznania należą się również Pani Jadwidze Pilch i Joannie Kracik-Stolarczyk, zasiadających od lat w komisji. Nie zapominamy oczywiście o pozostałych osobach, które w latach wcześniejszych pracowały w komisji konkursowej, a których nie sposób wymienić tutaj wszystkich.
Tegoroczny konkurs odbył się tradycyjnie w budynku Gminnego Centrum Kultury, po przesłuchaniach każdej z kategorii wiekowej wręczone zostały nagrody zwycięzcom. Uroczystego uhonorowania laureatów dokonali włodarze Gminy Spytkowice wraz z Radą Gminy i Panią Sołtys. Na zakończenie wyłonione zostały dwie osoby, które otrzymały nagrodę specjalną Grand Prix i poproszone zostały o ponowną recytację podczas uroczystości jubileuszowych wraz z dwiema Paniami biorącymi udział w konkursie w kategorii dla dorosłych.
Uroczystości jubileuszowe rozpoczęły się od wymarszu delegacji na cmentarz, na którym spoczywa patronka konkursu, by w uroczystym akcie złożenia kwiatów i zapalenia zniczy oddać hołd i pamięć o zmarłej. Następnie wszyscy zaproszeni goście wraz z całą rodzina Kracików udali się do restauracji Przystań w Kabanosie, w której odbyły się oficjalne uroczystości jubileuszowe. Podczas spotkania przybliżona została pokrótce historia konkursu, głos zabrały osoby, które związane były i są nadal z przeglądem. Nie zabrakło słów wdzięczności i podziękowań osobom, które wkładają trud pracy w przygotowanie i prowadzenie konkursu. Pamiętano w tym dniu o wszystkich.
Zaproszenie na uroczystość przyjęli również twórcy, których utwory są często recytowane przez dzieci i młodzież. Wielką niespodziankę sprawiła zebranym Pani Irena Grobarczyk, autorka wielu tekstów, która również i na tę okoliczność przygotowała gadkę. Wyjątkowy nastrój wprowadził zespół regionalny Siekiernica, uświetniając obchody śpiewem i muzyka góralską.
Uwieńczeniem pamięci o poetce Katarzynie Kracik, jak również o samym konkursie była premiera filmu dokumentalnego pt. ”Ścieżki ku wolności”. Niezwykle wzruszająca produkcja trafiła głęboko w serca odbiorców, wzbudzając nieoczekiwane emocje. Zawiera wspomnienia najbliższych, ale nie brakuje w niej wypowiedzi osób traktujących o kulturze i folklorze w szerszym aspekcie.
Zachęcamy wszystkich do obejrzenia filmu dokumentalnego pt. „Ścieżki ku wolności”.